Hity CaliVity
Toksoplazma (Toxoplasma gondii)
Toksoplazma (Toxoplasma gondii)
Opis ogólny
Toksoplazma (Toxoplasma gondii) - Gatunek chorobotwórczego pierwotniaka wywoÅ‚ujÄ…cego u ludzi toksoplazmozÄ™. WystÄ™puje u wielu gatunków ptaków i ssaków, ale żywicielem ostatecznym sÄ… kotowate, w których przewodzie pokarmowym pasożyt rozmnaża siÄ™ pÅ‚ciowo. PowstaÅ‚e wówczas cysty sÄ… wydalane z odchodami i zjadane przypadkowo przez inne zwierzÄ™ta, w tym gryzonie. Wtedy pasożyt tworzy cysty w różnych narzÄ…dach, miÄ™dzy innymi w ukÅ‚adzie nerwowym.
Objawy toksoplazmozy
Istnieje kilka postaci klinicznych tej choroby: wÄ™zÅ‚owa (najczęściej u mÅ‚odych ludzi i dzieci: powiÄ™kszenie i bóle wÄ™zÅ‚ów chÅ‚onnych, gÅ‚ównie karkowych, szyjnych i potylicznych, stan podgorÄ…czkowy lub gorÄ…czka), narzÄ…du wzroku (zmiany zapalne i zwyrodnieniowe w siatkówce i naczyniówce), neurologiczna (stan zapalny mózgowia, ropieÅ„ mózgu, zmienność nastrojów, zaburzenia ruchowe, bóle gÅ‚owy, niedowÅ‚ad poÅ‚owiczy, padaczka), ukÅ‚adowa (towarzyszy biaÅ‚aczkom, AIDS, nowotworom, szpiczakom, ziarnicy zÅ‚oÅ›liwej, ponadto po przeszczepach i leczeniu sterydami nadnerczy), wrodzona (wiadomo), przewlekÅ‚a (każda postać może przybrać charakter przewlekÅ‚y: bóle mięśni, zaburzenia snu, bóle stawów, nadmierna potliwość), pÅ‚ucna i sercowa (zapalenie pÅ‚uc, zapalenie mięśnia sercowego).
Epidemiologia
Profilaktyka: niespożywanie surowego miÄ™sa, zwÅ‚aszcza podczas ciąży, unikanie kontaktu z kotami podczas ciąży. Unikanie piaskownic i gleb zanieczyszczonych odchodami zwierzÄ™cymi, gównie kocimi (zagrożenie u dzieci i kobiet ciężarnych). Dbanie o czystość placów zabaw i zabawek (zapobieganie kontaktowi zwierzÄ…t z zabawkami dzieci). Dbanie o czystość pożywienia (warzywa, owoce).
Cykl rozwojowy
Pasożytuje w miocytach i w neuronach. Å»ywicielami sÄ…: czÅ‚owiek, gryzonie, ptaki, psy, koty, przeżuwacze. OkoÅ‚o 50% populacji ludzkiej jest zarażona tym pasożytem. Zakażenie nastÄ™puje za poÅ›rednictwem krwi (pracownicy rzeźni) i zanieczyszczonego cystami pożywienia oraz wody. Poważnym źródÅ‚em zakażenia jest surowe i póÅ‚surowe miÄ™so zakażone cystami. Dzieci zakażajÄ… siÄ™ najczęściej wkÅ‚adajÄ…c do ust przedmioty zanieczyszczone cystami i przytulajÄ…c twarz do zakażonych zwierzÄ…t. U kota opisano peÅ‚en cykl rozwojowy parazyta wraz z rozmnażaniem pÅ‚ciowym.
Z cyst (oocyst) rozwijajÄ… siÄ™ trofozoity, atakujÄ…ce komórki gospodarza. UkÅ‚ad immunologiczny żywiciela ogranicza liczebność parazyta w organizmie. Pod wpÅ‚ywem antygenów pasożyta nastÄ™puje aktywacja cytotoksycznych limfocytów grasicozależnych T, zwiÄ™kszona synteza interferonu gamma oraz wzrost stężenia immunoglobulin IgG, IgM i IgA. PrzeciwciaÅ‚a przeciwko toksoplazmozie utrzymujÄ… siÄ™ w osoczu nawet do koÅ„ca życia żywiciela. Toksoplazmoza wystÄ™puje w formie aktywnej lub utajonej. Ma zdolność przenikania przez Å‚ożysko do krwi pÅ‚odu wywoÅ‚ujÄ…c toksoplazmozÄ™ wrodzonÄ…. Toksoplazmoza może wiÄ™c być wrodzona lub nabyta. Zakażenie (Å›ródmaciczne) pÅ‚odu jest niebezpieczne bowiem konsekwencjÄ… tego sÄ… zaburzenia rozwojowe: wodogÅ‚owie, maÅ‚ogÅ‚owie, zwapnienia w mózgu, uszkodzenie wzroku, wrodzone wady serca i nerek. Pasożyt przenika do pÅ‚odu w razie wystÄ…pienia parazytozy u matki, zwÅ‚aszcza gdy jest seroujemna, czyli nie posiada przeciwciaÅ‚ i wczeÅ›niej nie zetknęła siÄ™ z pierwotniakiem. Przed zaplanowaniem ciąży warto wiÄ™c zorientować siÄ™, czy kobieta posiada przeciwciaÅ‚a przeciwko antygenom toksoplazmowca. Leki immunosupresyjne oraz AIDS sprzyjajÄ… rozwojowi i ekspresji pasożyta.
Toksoplazma (Toxoplasma gondii) - Gatunek chorobotwórczego pierwotniaka wywoÅ‚ujÄ…cego u ludzi toksoplazmozÄ™. WystÄ™puje u wielu gatunków ptaków i ssaków, ale żywicielem ostatecznym sÄ… kotowate, w których przewodzie pokarmowym pasożyt rozmnaża siÄ™ pÅ‚ciowo. PowstaÅ‚e wówczas cysty sÄ… wydalane z odchodami i zjadane przypadkowo przez inne zwierzÄ™ta, w tym gryzonie. Wtedy pasożyt tworzy cysty w różnych narzÄ…dach, miÄ™dzy innymi w ukÅ‚adzie nerwowym.
Objawy toksoplazmozy
Istnieje kilka postaci klinicznych tej choroby: wÄ™zÅ‚owa (najczęściej u mÅ‚odych ludzi i dzieci: powiÄ™kszenie i bóle wÄ™zÅ‚ów chÅ‚onnych, gÅ‚ównie karkowych, szyjnych i potylicznych, stan podgorÄ…czkowy lub gorÄ…czka), narzÄ…du wzroku (zmiany zapalne i zwyrodnieniowe w siatkówce i naczyniówce), neurologiczna (stan zapalny mózgowia, ropieÅ„ mózgu, zmienność nastrojów, zaburzenia ruchowe, bóle gÅ‚owy, niedowÅ‚ad poÅ‚owiczy, padaczka), ukÅ‚adowa (towarzyszy biaÅ‚aczkom, AIDS, nowotworom, szpiczakom, ziarnicy zÅ‚oÅ›liwej, ponadto po przeszczepach i leczeniu sterydami nadnerczy), wrodzona (wiadomo), przewlekÅ‚a (każda postać może przybrać charakter przewlekÅ‚y: bóle mięśni, zaburzenia snu, bóle stawów, nadmierna potliwość), pÅ‚ucna i sercowa (zapalenie pÅ‚uc, zapalenie mięśnia sercowego).
Epidemiologia
Profilaktyka: niespożywanie surowego miÄ™sa, zwÅ‚aszcza podczas ciąży, unikanie kontaktu z kotami podczas ciąży. Unikanie piaskownic i gleb zanieczyszczonych odchodami zwierzÄ™cymi, gównie kocimi (zagrożenie u dzieci i kobiet ciężarnych). Dbanie o czystość placów zabaw i zabawek (zapobieganie kontaktowi zwierzÄ…t z zabawkami dzieci). Dbanie o czystość pożywienia (warzywa, owoce).
Cykl rozwojowy
Pasożytuje w miocytach i w neuronach. Å»ywicielami sÄ…: czÅ‚owiek, gryzonie, ptaki, psy, koty, przeżuwacze. OkoÅ‚o 50% populacji ludzkiej jest zarażona tym pasożytem. Zakażenie nastÄ™puje za poÅ›rednictwem krwi (pracownicy rzeźni) i zanieczyszczonego cystami pożywienia oraz wody. Poważnym źródÅ‚em zakażenia jest surowe i póÅ‚surowe miÄ™so zakażone cystami. Dzieci zakażajÄ… siÄ™ najczęściej wkÅ‚adajÄ…c do ust przedmioty zanieczyszczone cystami i przytulajÄ…c twarz do zakażonych zwierzÄ…t. U kota opisano peÅ‚en cykl rozwojowy parazyta wraz z rozmnażaniem pÅ‚ciowym.
Z cyst (oocyst) rozwijajÄ… siÄ™ trofozoity, atakujÄ…ce komórki gospodarza. UkÅ‚ad immunologiczny żywiciela ogranicza liczebność parazyta w organizmie. Pod wpÅ‚ywem antygenów pasożyta nastÄ™puje aktywacja cytotoksycznych limfocytów grasicozależnych T, zwiÄ™kszona synteza interferonu gamma oraz wzrost stężenia immunoglobulin IgG, IgM i IgA. PrzeciwciaÅ‚a przeciwko toksoplazmozie utrzymujÄ… siÄ™ w osoczu nawet do koÅ„ca życia żywiciela. Toksoplazmoza wystÄ™puje w formie aktywnej lub utajonej. Ma zdolność przenikania przez Å‚ożysko do krwi pÅ‚odu wywoÅ‚ujÄ…c toksoplazmozÄ™ wrodzonÄ…. Toksoplazmoza może wiÄ™c być wrodzona lub nabyta. Zakażenie (Å›ródmaciczne) pÅ‚odu jest niebezpieczne bowiem konsekwencjÄ… tego sÄ… zaburzenia rozwojowe: wodogÅ‚owie, maÅ‚ogÅ‚owie, zwapnienia w mózgu, uszkodzenie wzroku, wrodzone wady serca i nerek. Pasożyt przenika do pÅ‚odu w razie wystÄ…pienia parazytozy u matki, zwÅ‚aszcza gdy jest seroujemna, czyli nie posiada przeciwciaÅ‚ i wczeÅ›niej nie zetknęła siÄ™ z pierwotniakiem. Przed zaplanowaniem ciąży warto wiÄ™c zorientować siÄ™, czy kobieta posiada przeciwciaÅ‚a przeciwko antygenom toksoplazmowca. Leki immunosupresyjne oraz AIDS sprzyjajÄ… rozwojowi i ekspresji pasożyta.
Ulgę naszym organizmom może przynieść kuracja dla dzieci i kuracja dla dorosłych.