Hity CaliVity
Czerwonka pełzakowata (Entamoeba histolytica)
Czerwonka pełzakowata (Entamoeba histolytica)
Opis ogólnyCzerwonka amebowa (peÅ‚zakowica, ameboza - Å‚ac. amoebosis, entamoebosis) - ZespóÅ‚ chorobowy wywoÅ‚ywany przez pierwotniaka z rodziny Entamoebidae - Entamoeba histolytica. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogÄ… pokarmowÄ…, poprzez poÅ‚kniÄ™cie cyst pierwotniaka wraz z pożywieniem. Jakkolwiek pasożyt ten wystÄ™puje na terenie caÅ‚ej kuli ziemskiej, szczególnie narażone na zakażenie sÄ… osoby podróżujÄ…ce do strefy tropikalnej oraz subtropikalnej. Nieleczona peÅ‚zakowica (szczególnie ostra postać jelitowa) może skoÅ„czyć siÄ™ zgonem.
Objawy
Najczęściej występujące postaci kliniczne pełzakowicy to:
Ostra peÅ‚zakowica jelitowa - charakteryzujÄ…ca siÄ™ biegunkÄ… z dużą iloÅ›ciÄ… Å›luzu oraz krwiÄ… w kale, bólami brzucha, nudnoÅ›ciami, wzdÄ™ciami oraz podwyższonÄ… temperaturÄ… ciaÅ‚a. W morfologii krwi stwierdza siÄ™ leukocytozÄ™.
PrzewlekÅ‚a peÅ‚zakowica jelitowa - zespóÅ‚ ten charakteryzujÄ… objawy przewlekÅ‚ego wrzodziejÄ…cego zapalenia jelita grubego, nadwrażliwość jelit, niedokrwistość, stany podgorÄ…czkowe oraz powiÄ™kszenie i bolesność wÄ…troby.
PeÅ‚zakowica pozajelitowa - gÅ‚ównie pod postaciÄ… peÅ‚zakowego zapalenia lub ropnia wÄ…troby.
Budowa i rozwój
E. histolytica pasożytuje w organizmie czÅ‚owieka w postaci 2 form, to jest cysty i trofozoitu. ZmiennoksztaÅ‚tny trofozoit wytwarza charakterystyczne jÄ™zykowate nibynóżki, które umożliwiajÄ… temu pierwotniakowi ruch i penetracjÄ™ przez różne komórki i tkanki organizmu gospodarza. W cytoplazmie trofozoitu widoczne sÄ… wodniczki pokarmowe, jÄ…derko z kariosomem oraz inne specjalistyczne organella komórkowe. Trtofozoit jest tak zwanÄ… formÄ… wegetatywnÄ… tego pierwotniaka, to znaczy zdolnÄ… do pasożytniczego trybu życia na terenie gospodarza (żywiciela). BudowÄ™ trofozoitu przedstawiono na rycinach 1-3.
Trofozoit wydziela do komórek żywiciela specyficzne enzymy proteolityczne (np. proteazÄ™ cysteinowÄ…), które majÄ… zdolność do degradacji komórek, które zostaÅ‚y zarażone peÅ‚zakiem czerwonki. Aktywacja enzymów proteolitycznych tÅ‚umaczy powstawanie biegunki z dużą iloÅ›ciÄ… Å›luzu w nastÄ™pstwie stanu zapalnego i owrzodzeÅ„ jelita grubego.
Cysta E. histolytica jest zazwyczaj okrągła, zawiera 1,2 lub 4 jądra z kariosomem w centrum. Poza tym na terenie cytoplazmy widoczna jest wodniczka oraz charakterystyczne dla E. histolytica ciała chromatoidalne; struktury te są dobrze widoczne w preparatach barwionych jodem oraz trichromem. Postać cysty E. histolytica przedstawiono na rycinach 4-9.
Cykl rozwojowy
Cysta E. histolytica po dostaniu siÄ™ do organizmu czÅ‚owieka ulega przeksztaÅ‚ceniu w czterojÄ…drowy trofozoit; jest to tak zwany proces ekscystacji. CzterojÄ…drowy trofozoit ulega dalszym podziaÅ‚om, prowadzÄ…c do powstania bardzo licznej populacji trofozoitów zdolnych do inwazji bÅ‚ony Å›luzowej jelita oraz zasiedlenia innych tkanek (na przykÅ‚ad wÄ…troby).
Cykl życiowy E. histolytica koÅ„czy proces encystacji w wyniku którego trofozoity przechodzÄ… w postacie cyst; cysty te sÄ… nastÄ™pnie wydalane z kaÅ‚em. Schemat cyklu rozwojowego E. histolytica przedstawiono na rycinie 10.
Ulgę naszym organizmom przyniesie kuracja dla dzieci i kuracja dla dorosłych.